نشانگان بیماری ساختمان [1] در مراکز درمانی بیمارستان­ها، درمانگاه­ها و جز آن در ایران 

مرکزفناوری آفرش می تواند تنها مرکز مطالعاتی و اجرایی، برای رفع سندروم بیماری ساختمان شما باشد.

حتی وجود یک ترموستات در آن بیمارستان می­ تواند مانع اشاعه عفونت از یک بیمار به بیمار دیگر شود و دانستن این مهم که یک وسیله کنترلی مثل ترموستات می ­تواند تا چه میزان در سلامتی تعداد بسیاری اثرگذار باشد همه ­ی کارشناسان ما را موظف به تهیه، نصب و راه اندازی این وسیله نجات­بخش در آن بیمارستان می­ کند و البته فرقی هم نمی­ کند که این ترموستات یا وسیله کنترلی که یک واحد کنترل کننده کوچک برای پایش درجه حرارت در تجهیزات گرمایشی، تهویه و تهویه مطبوع می­ باشد، آنچه اکنون برای ما از درجه اهمیت بالایی برخوردار است سامان دادن به سلامتی ساختمان بیمار بیمارستان­ ها در ایران است که حال همگی می­ توانند از امکانات، تجربیات، دانش و نیروی مهندسان این شرکت به رایگان بهره ­مند گردند تا بیمارستانی سالم و عاری از هرگونه هوای عفونی و بیماری­­ زا داشته باشند.

اکثر ساختمان بیمارستان­ ها، درمانگاه ها و مراکز بهداشتی و درمانی ما در ایران خود مبتلا به سندرم بیماری ساختمان هستند، هوای ناسالم و تهویه نامناسب چه بصورت طبیعی و یا مصنوعی و صنعتی که توسط تجهیزات گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع[2] ایجاد می­ شود مهمترین عامل ایجاد سندرم بیماری ساختمان در بیمارستان­ ها و دیگر مراکز بهداشت و درمان می­ باشد.

اگر ساختمان­ های اداری، مسکونی و غیره به مشکل نشانگان بیماری ساختمان[3] مبتلا باشند، خوشبختانه در اکثر موارد هرگاه که ساکنان آن­ها به بیرون ساختمان روند و یا در جای دیگری اقامت گزینند و یا در آن­ها ساعت زیادی به ­سر نبرند از شر این بیماری رهایی می ­یابند ولی در بیمارستان­ ها و مراکز درمانی چنین نیست زیرا که پرسنل اداری و پزشکی و کل افراد سرویس­ های خدماتی و البته بیماران بستری که اکثر وقت خود را در آن می ­گذرانند و به ­ویژه پزشکان و پرستاران که اکثراً در بخش­ ها و طبقات مختلف ساختمان در رفت و آمد هستند و از یک اتاق به اتاق دیگری می روند و بویژه آن­هایی که در بخش­ های عفونی، جراحی، و نظیر آن در رفت و آمد هستند خود ناقل بیماری می­ باشند و این طبیعتاً در محیط ­های بسته که شوربختانه برخی از کارشناسان نادان به بهانه ایجاد صرفه­ جویی در انرژی مردم را به درز گرفتن روزنه ­ها تشویق می ­کنند و حتی در رسانه ­ها مردم را تشویق به خرید و نصب درب­ ها و پنجره های چند لایه و محکم و بی­ درز می­ نمایند و مردم نیز حاضرند که بخاطر چشم و هم ­چشمی و زیبایی هم که شده محیطی بوجود ­آورند که مانع هرگونه تهویه طبیعی با­شد، لذا متأسفانه چنین وضعی در بسیاری از بیمارستان­ ها اکنون به چشم می­ خورد و این خود وسیله ­ای است تا در نبود تهویه طبیعی و یا تهویه مکانیکی مناسب که بتواند توسط وسایل گرمایشی، تهویه و تهویه مطبوع، تهویه مناسب را ایجاد نماید لذا به انتقال هرچه سریع­تر بیماری سرعت و شدت می­ بخشند و بوجود آمدن هیولایی که نه تنها موجب رخوت، بی­­حالی، خارش پوست و سوزش چشم و از بین رفتن انگیزه در کار کارکنان بیمارستان می­ شود که هزینه ­هایی بس جبران ناپذیر یعنی تلفات انسانی را هم در میان بیمارانی که در آن محیط بستری هستند به همراه دارد، هوای مطبوع و دلپذیر، و عاری از آلودگی که در ساختمان بیمار بیمارستان ها وجود دارد فقط می ­تواند توسط وسایل و تجهیزات گرمایشی، تهویه و تهویه مطبوع  استاندارد که به ­وسیله کنترلرهای ویژه­ ای چون IQ4  مدیریت می ­شوند ساختمان بیمارستان­ ها و دیگر مراکز درمانی را از شر این بیماری هولناک رهایی بخشند و حتی موجب صرفه جویی در مصرف انرژی گردد.

ما توصیه می­ کنیم که اگر شما در پست مدیریت آن بیمارستان قرار دارید، بایسته است که با روش­ های کارشناسانه به چالش با هوای ناسالم و ناقل سندرم بیماری بیمارستان­ ها بپردازید، که البته لازمه آن آشنا شدن با مقوله ­ای به نام SBS  و عوامل اصلی بوجود آورنده آن است.

آنچه اکنون از پژوهش­ های بسیار و تجربیات مفید در این مقوله کسب شده است، گویای آن است که اثر سندرم ساختمان بیمار وقتی کاهش می ­یابد که پرسنل بیمارستان­ ها بتوانند بر میزان کیفیت هوای محل کاری خود تأثیرگذار باشند، بدین معنی که اگر کارکنان در ساختمان قادر به تنظیم بهینه میزان تهویه و درجه حرارت محیط کاری براساس نیاز و احساس خود باشند لذا می­ توانند به کاهش عوامل ایجاد کننده این سندرم و حتی بهبود شرایط کاری یاری رسانند و به همین دلیل است که ما باور داریم که:

حتی اگر یک ترموستات خراب و یا صدمه دیده در آن مجموعه یافت می­ شود ما را بخاطر هموندی با خود و وظیفه ای که از طرف شرکت به ما سپرده شده است مطلع نمائید تا سریعاً به تعمیر، تعویض و یا راه اندازی آن بپردازیم، زیرا حتی وقتی عملکرد درست یک ترموستات می ­تواند در حد خود موجب بهینه شدن کیفیت هوای محیط بیمارستان شود پس اگر بتوانیم تعدادی از ترموستات ها را دوباره به کار اندازیم و تنظیم نمائیم آنگاه قدم موثرتری برای جلوگیری از اشاعه عفونت و نجات انسان­ها برداشته ­ایم.

اگر ما نیز همانند کشورهای پیشرفته اروپایی، آسیایی و حتی برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس دارای شرکت­ های بیمه سلامت درستی باشیم، شاید تا حال بسیار بیشتر به این مقوله ­پرداخته بودیم زیرا که تلفات جانی بسیار، مصرف بی رویه انرژی، کاهش راندمان کاری کارکنان تخصصی و اداری و پزشکی و غیره در هر بیمارستان هزینه ­های سرسام آوری به همراه دارد که فقط وقتی یک شرکت­ بیمه دولتی یا خصوصی به آن توجه می کند می ­تواند با رویت اولین آمار هزینه ­های مربوطه سراسیمه به فکر اصلاح آن شود و به سرعت به چک کردن دیگر بیمارستان­ های تحت پوشش بپردازد تا مجبور به پرداخت آن ­همه هزینه نشود و این خود بیانگر آن است که وقتی بنگاه­ هایی متوجه از دست دادن منافع خود می­ شوند به یاد انسان­ ها می ­افتند.

چرا حتی عملکرد مناسب و دقیق یک ترموستات، یا یک کنترلر (HVAC) می ­تواند موجب جلوگیری از تلفات انسانی ناشی از وجود SBS در بیمارستان­ها شود !؟

نشانگان یا علائم بیماری بیمارستان­ ها با دیگر ساختمان­ ها تفاوت­ بسیاری دارد. اما در حالی که می باید از اشاعه بیماری ساختمان ­های تجاری، اداری و بیمارستان­ ها به طور یکسانی جلوگیری بعمل آورد ولی متأسفانه آنچه در بیمارستان­ ها اتفاق می ­افتد تفاوت بسیاری با دیگر ساختمان­ ها دارد زیرا که اشاعه عفونت از راه هوای موجود در بیمارستان­ ها اکثراً بخاطر فضای محدود و هوای آلوده­ای است که بیماران، پزشکان، پرستاران و دیگر کارمندان و کارکنانی است که در آن بسر می­ برند و در ارتباط نزدیک با یکدیگر هستند، بیمارانی که در زیر یک سقف بسر می­ برند و از هوای مشترکی استفاده می­ کنند، شوربختانه بطوری که در اکثر بیمارستان­ ها در ایران مشاهده می شود بسیاری از بیماران در اتاق­ هایی بستری هستند که دارای گنجایش کافی برای بستری کردن آن همه بیمار را ندارند و فقط تحت شرایط نابخردانه ­ای مجبور به بستری شدن در آن­جا می­ کنند.

پرستاران نیز اکثراً دارای محل مناسبی برای استراحت و یا انجام کار تخصصی خود نیستند و لذا همه­ ی اینها شرایط را برای رشد بیماری و عفونت بیشتر فراهم می­ سازد.

شوربختانه در اکثر بیمارستان­ ها اشاعه عفونت منجر به مرگ می گردد، یعنی حتی در آمریکا که بیمارستان­ ها از استانداردهای بالایی برخوردار هستند و کوشش بیشتری در این گونه موارد به ­عمل می­آید اما آمار نشان می دهد که هر ساله 90000 نفر در سال در اثر عفونت­ های موجود در هوای مراکز درمانی[4] ، نظیر بیمارستان­ ها جان خود را از دست می ­دهند. یعنی آمار نشان می ­دهد بیمارانی که به دلیل ابتلا به یک عفونت ساده در بیمارستان بستری می شوند، شوربختانه بخاطر وجود هوای آلوده به انواع میکروب­ ها در مراکز درمانی، مبتلا به عفونت­ های دیگر می ­شوند که حاصل آن تلف شدن بسیاری از مردمان می­ شود! خانواده­ای که آن بیمارستان را محل مناسبی برای درمان بیمار خود تشخیص داده است! و البته این چیزی نیست که به راحتی و در همان لحظه ورود به بیمارستان قابل تشخیص باشد، و نشانه ی آن فقط در بیماران ظاهر می­ شود.

تعریف سندرم بیماری ساختمان

دیگر در این سال ها، اکثر دست اندرکاران صنعت بیمارستان سازی، سرمایه­ گذاران بخش دولتی و خصوصی در پهنه بهداشت و درمان و بویژه شرکت ­های بیمه­ درمانی با واژگانی چون SBS که برگرفته از (Sick Building Syndrome) یعنی نشانگان یا علامت بیماری بیمارستان ها می ­باشد، آشنایی دارند و البته در کشورهای اروپایی، آمریکا، کانادا، و حتی خاورمیانه و بویژه برخی از کشورهای ثروتمند کناره خلیج فارس اقدامات زیادی برای مبارزه با آن بعمل آمده است که آمار عملکرد برخی از آنها چشمگیر بوده است، جلوگیری از تلفات انسانی ناشی از عفونی شدن بیماران در بیماستان­ ها که به دلیل مبتلا بودن ساختمان آنها صورت گرفته است می­ تواند دستاورد بزرگی باشد. که البته و شوربختانه به دلیل عدم وجود آمار درست و قابل اعتماد در مراکز بهداشت و درمان در ایران و ارائه ندادن آن به مردم و به ­ویژه کارشناسان متعهد و ایرانی باعث می ­شود که با وجود آگاهی از مبتلا بودن اکثر بیمارستان­ ها و مراکز درمانی در سراسر ایران اطمینان داشت اما آگاهی ندادن به جامعه و بویژه جامعه مهندسی ایران و دیگر شرکت­ های توانمند در امور ساختمانی و تأسیساتی و بخصوص شرکت­های ویژه مدیریت کنترل ساختمان[5] که هر یک بوسیله شرکت­ های درجه اول جهانی می­ توانند برخوردار از برترین امکانات و اطلاعات علمی و عملی باشند و حتی در سطح «همکار در یکپارچه سازی سیستم­ های هوشمند[6]»  قرار داشته باشند باعث شده است که به این مقوله مهم، اساسی و زیان بار و خطرناک که بی گمان هر ساله تلفات زیادی به بار می­ آورد، اما بسیاری از مردمان بدون آنکه از آن آگاه باشند قربانی محیطی ­شوند که از آنها بیمارتر است و خود نیاز بیشتری به مداوای فوری دارد. لذا چنین ساختمان هایی علاوه بر آنکه درد کسی را دوا نمی­ کنند که موجب مبتلا کردن آنها به عفونت­ های کشنده ­تری می­ شوند و فضای مرگ آور ساختمان بیمارستان­ ها که حال همواره به دنبال قربانیان دیگری می­ گردند.

مرکز فناوری آفرش

Afaresh Technology Center

 دکتر عباس اکبری


[1]Sick Building Syndrome

[2]HVAC

[3]Sick Building Syndrome (SBS)

[4]Health care Associate Infection

[5]BMS

[6]System Integrator